Ðiều chỉnh Quy hoạch chung TP Cần Thơ đến năm 2045 là nhiệm vụ quan trọng nhằm đảm bảo phù hợp hơn với quá trình phát triển thành phố trong thực tế cũng như những bối cảnh kinh tế - xã hội và quy định pháp luật mới. Ðồng thời, phải phù hợp, đảm bảo đồng bộ với Quy hoạch TP Cần Thơ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Nhiệm vụ lập quy hoạch, Quyết định số 1056/QÐ-TTg, ngày 20-7-2020; phù hợp với Quy hoạch vùng ÐBSCL và các Quy hoạch quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Trong quá trình hoàn thiện nhiệm vụ điều chỉnh Quy hoạch chung, thành phố đặt ra yêu cầu phải định hình bộ khung, xây dựng chiến lược phát triển để khẳng định hơn nữa vai trò, vị trí, chức năng của TP Cần Thơ trong sự phát triển của vùng ÐBSCL.
Một góc đô thị Cần Thơ nhìn từ trên cao. Ảnh: ANH KHOA
Ðịnh hình khung
TP Cần Thơ đang thực hiện Quy hoạch tích hợp thành phố theo Luật Quy hoạch mới. Vì thế, việc điều chỉnh Quy hoạch chung TP Cần Thơ được thực hiện song song, nhằm đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ giữa các loại quy hoạch, đặc biệt giữa các chiến lược phát triển về kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, hạ tầng, sử dụng đất đã được thực hiện trong quy hoạch tích hợp với quy hoạch chuyên ngành về tổ chức không gian xây dựng đô thị. Bên cạnh đó là đảm bảo phù hợp với Nghị quyết số 59-NQ/TW ngày 5-8-2020 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển TP Cần Thơ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và Nghị quyết 45/2022/QH15 ngày 11-1-2022 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế chính sách đặc thù phát triển TP Cần Thơ. Việc tổ chức lập và phê duyệt Ðiều chỉnh Quy hoạch chung TP Cần Thơ đến năm 2045 sẽ tạo thuận lợi để cụ thể hóa quy hoạch tổng thể hệ thống đô thị quốc gia, quy hoạch vùng ÐBSCL, quy hoạch tích hợp TP Cần Thơ; là tiền đề để thực hiện việc lập các đồ án quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết, lập dự án đầu tư và chuẩn bị đầu tư cơ sở hạ tầng trong địa bàn thành phố.
Trong quá trình đề xuất nhiệm vụ điều chỉnh Quy hoạch chung TP Cần Thơ, đơn vị tư vấn cùng các sở, ngành thành phố và các quận, huyện cũng xác định phải rà soát các dự án đã và đang triển khai trên địa bàn thành phố. Theo đó, cần xem xét tính phù hợp của các dự án đã và đang triển khai trên địa bàn thành phố với quy hoạch chung. Nếu có những dự án dẫn tới phải điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung thì vì lý do gì. Những dự án mang tính chiến lược được đề ra trong quy hoạch chung cũ có thực hiện được hay không, vì sao? Bên cạnh đó, định hướng quy hoạch sử dụng đất là một trong những lĩnh vực quan trọng nhất mà quy hoạch chung cần phải làm rõ. Ðịnh hướng quy hoạch sử dụng đất của ngành xây dựng trong quy hoạch chung cần phải cụ thể hóa những quy định về không gian xây dựng đối với từng loại công năng sử dụng đất trong bản đồ kế hoạch sử dụng đất của ngành Tài nguyên môi trường và bản định hướng sử dụng đất của ngành Kế hoạch đầu tư, sau khi đã có những mô hình không gian đô thị cụ thể cho từng tiểu khu.
Theo Tiến sĩ Phó Ðức Tùng, chuyên gia tư vấn của Công ty CP Quy hoạch Hà Nội, đơn vị phụ trách lập nhiệm vụ Quy hoạch chung TP Cần Thơ, thành phố đang lập Quy hoạch tích hợp vì vậy việc thực hiện nhiệm vụ Quy hoạch chung làm thế nào để hỗ trợ tốt nhất cho Quy hoạch tích hợp. Trong quy hoạch tích hợp giải quyết các vấn đề về công năng phát triển, công năng hạ tầng. Trong khi quy hoạch chung tập trung vào giải quyết các vấn đề về mặt không gian, làm thế nào cho tối ưu nhất để đáp ứng các yêu cầu về quy hoạch thành phố mang đậm bản sắc sông nước, đô thị thông minh, hiện đại… theo Nghị quyết 59 đã đề cập. Quy hoạch chung nhiệm vụ không phải là làm gì mà tập trung vào làm như thế nào. Trong quá trình quy hoạch chung cũng cần nghiên cứu nguyên nhân vì sao các dự án quy hoạch trước đây không đưa vào thực hiện được, trong đó có những dự án chưa đến thời cơ hoặc định hướng chưa chính xác, hoặc các vấn đề liên quan về mặt kỹ thuật. Các vấn đề này cần được xem xét và đề xuất hướng giải quyết tốt hơn khi thực hiện điều chỉnh nhiệm vụ Quy hoạch chung.
Hài hòa bài toán phát triển
Việc tổ chức lập và phê duyệt Ðiều chỉnh Quy hoạch chung TP Cần Thơ đến năm 2045 là tiền đề để thực hiện việc lập các đồ án quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết, lập dự án đầu tư và chuẩn bị đầu tư cơ sở hạ tầng trong địa bàn thành phố. Theo ông Hà Vũ Sơn, Giám đốc Sở Công Thương thành phố, Sở đã tham gia làm việc nhiều đợt với đơn vị tư vấn để thống nhất các nhiệm vụ điều chỉnh quy hoạch chung liên quan đến lĩnh vực thương mại, dịch vụ, năng lượng... Ðặc biệt, đơn vị tư vấn cần lưu ý xác định tầm nhìn chiến lược của thành phố về hình thành khu logistics hàng không, thành phố sân bay 10.000ha để làm căn cứ khai thác các tiềm năng, lợi thế về thương mại, dịch vụ và đô thị hiện đại của thành phố sân bay nhằm tập trung tuyên truyền, thu hút, phân bổ nguồn lực phát triển. Ðồng thời, cần bám sát Nghị quyết 59, Nghị quyết 45 để phác họa vai trò trung tâm thương mại, năng lượng cấp vùng của TP Cần Thơ.
Ở lĩnh vực nông nghiệp, ông Trần Thái Nghiêm, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn TP Cần Thơ, đề xuất, trong Quy hoạch chung đơn vị tư vấn có thể xem xét bổ sung thêm nhiệm vụ quy hoạch hạ tầng phát triển nông nghiệp công nghệ cao, trung tâm chế biến sản phẩm nông nghiệp… Trong quá trình thực hiện Quy hoạch tích hợp, Sở đang phối hợp đề xuất các dự án cụ thể nên đề nghị đơn vị tư vấn thực hiện Quy hoạch chung có thể tham khảo cập nhật vào. Còn theo ông Nguyễn Quang Nghị, Giám đốc Sở Tài chính, Quy hoạch chung TP Cần Thơ cần bổ sung vào định hướng phát triển thích ứng biến đổi khí hậu, phù hợp với chiến lược tăng trưởng xanh; Quy hoạch đô thị cần đảm bảo phù hợp định hướng đô thị thông minh gắn với hài hòa bản sắc văn hóa đặc trưng của thành phố mới đảm bảo bền vững lâu dài. Cần tính toán đến vấn đề quy mô dân số, điều chỉnh đơn vị hành chính phù hợp với các văn bản quy định mới.
Chủ tịch UBND TP Cần Thơ Trần Việt Trường nhấn mạnh: Ðơn vị tư vấn cần quan tâm đề xuất trong các nhiệm vụ quan trọng như quy hoạch thành phố sân bay 10.000ha, trong đó có trung tâm tiêu thụ, sản xuất, chế biến nông nghiệp vùng ÐBSCL đề xuất vị trí phù hợp để phát huy hiệu quả tốt nhất. Về bản chất là khu kinh tế mở hàng không thể hiện được vai trò đầu kéo của cả vùng. Bên cạnh đó, cần quy hoạch các khu công nghiệp phù hợp theo định hướng khu công nghiệp xanh, công nghệ cao để Cần Thơ có thể góp phần vào việc giải quyết vấn đề lao động cho vùng ÐBSCL. Nhiệm vụ quy hoạch cũng phải tính đến bài toán phát triển đô thị mang đặc thù của thành phố ven sông, thích ứng biến đổi khí hậu, có kiến trúc đặc trưng, khai thác tạo điểm nhấn du lịch... Về phía Sở Xây dựng chủ trì tiếp thu ý kiến góp ý các đại biểu, cùng đơn vị tư vấn hoàn thiện nhiệm vụ điều chỉnh Quy hoạch chung TP Cần Thơ đến năm 2045 để UBND thành phố xem xét trình HÐND thành phố trước kỳ họp HÐND gần nhất.