Bộ Xây dựng nhận được văn bản số 10523/BC-BKHĐT ngày 20/12/2024 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư về việc xử lý kiến nghị của các địa phương, trong đó có các nội dung kiến nghị của tỉnh Bình Định như sau:
- Điểm a khoản 2 Điều 85 Luật Nhà ở năm 2023 đã bỏ thủ tục thực hiện xác định giá đất, tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất được miễn, tuy nhiên tại Luật Nhà ở năm 2023 chưa có hiệu lực nên các dự án đang triển khai vẫn phải thực hiện thủ tục.
- Chưa quy định cụ thể thủ tục việc hoàn trả lại hoặc khấu trừ vào nghĩa vụ tài chính của chủ đầu tư dự án phải nộp cho Nhà nước, kể cả chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng (nếu có) đối với trường hợp chủ đầu tư đã nộp tiền sử dụng đất khi được Nhà nước giao đất hoặc đã nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất từ tổ chức, hộ gia đình, cá nhân khác mà diện tích đất đó được sử dụng để xây dựng nhà ở xã hội hoặc chủ đầu tư dự án đã nộp tiền sử dụng đất đối với quỹ đất 20% (điểm a khoản 8 Điều 1 Nghị định số 49/2021/NĐ-CP).
- Luật Nhà ở năm 2023 không còn quy định tỷ lệ theo quy định tại khoản 3 Điều 54 Luật Nhà ở năm 2014, nhưng chưa có quy định xử lý, chuyển tiếp đối với các dự án đã và đang triển khai theo quy định trước đây, nhưng không cho thuê được phần diện tích này.
- Luật Nhà ở năm 2023 đã chỉ quy định đảm bảo điều kiện thu nhập, hiện dự thảo Nghị định của Chính phủ đã quy định về điều kiện thu nhập, tuy nhiên quy định này chưa có hiệu lực, các chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội và các cơ quan quản lý nhà nước đang gặp khó khăn, lúng túng đối với quy định nêu trên khi xét duyệt đối tượng để bán và cấp Giấy chứng nhận. Đề nghị Chính phủ sớm ban hành các Nghị định hướng dẫn thực hiện Luật Nhà ở năm 2023.
Sau khi nghiên cứu, Bộ Xây dựng có ý kiến như sau:
1. Về hiệu lực thi hành của Luật Nhà ở năm 2023
Ngày 29/6/2024, Quốc hội đã ban hành Luật số 43/2024/QH15 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai số 31/2024/QH15, Luật Nhà ở số 27/2023/QH15, Luật Kinh doanh bất động sản số 29/2023/QH15 và Luật Các tổ chức tín dụng số 32/2024/QH15. Theo đó, Luật Nhà ở số 27/2023/QH15 có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/8/2024 (Điều 2 Luật số 43/2024/QH15).
2. Về việc hoàn trả lại hoặc khấu trừ tiền sử dụng đất mà chủ đầu tư đã nộp cho Nhà nước
Tại khoản 4 Điều 8 Nghị định số 100/2024/NĐ-CP ngày 26/7/2024 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Nhà ở về phát triển và quản lý nhà ở xã hội (có hiệu lực từ ngày 01/8/2024) quy định: “Trường hợp chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội đã nộp tiền sử dụng đất khi nhà đầu tư có quyền sử dụng đất thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất đối với loại đất được thực hiện dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội hoặc đang có quyền sử dụng đất đối với loại đất được thực hiện dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội theo quy định của Luật Đất đai thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh xem xét, quyết định việc hoàn trả lại hoặc khấu trừ tiền sử dụng đất mà chủ đầu tư đã nộp cho Nhà nước theo quy định của pháp luật về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, tính tại thời điểm Nhà nước ban hành quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất”. Theo đó, việc hoàn trả lại hoặc khấu trừ tiền sử dụng đất mà chủ đầu tư đã nộp cho Nhà nước được thực hiện theo quy định của pháp luật về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và thuộc chức năng, phạm vi quản lý của Bộ Tài chính.
3. Về việc xử lý chuyển tiếp đối với các dự án đã và đang triển khai: tại điểm g khoản 5 Điều 198 Luật Nhà ở năm 2023 và khoản 12 Điều 78 Nghị định số 100/2024/NĐ-CP đã quy định chuyển tiếp đối với trường hợp nhà ở xã hội cho thuê nhưng không cho thuê được.
4. Về điều kiện thu nhập để được mua, thuê mua nhà ở xã hội
Tại Điều 30 Nghị định số 100/2024/NĐ-CP đã quy định về điều kiện thu nhập để được mua, thuê mua đối với các nhóm đối tượng được hưởng chính sách nhà ở xã hội. Ngoài ra, tại Thông tư số 05/2024/TT-BXD ngày 31/7/2024 của Bộ Xây dựng quy định chi tiết một số điều của Luật Nhà ở cũng đã hướng dẫn các biểu mẫu khi thực hiện hồ sơ mua nhà ở xã hội.
Trung tâm Thông tin
Nguồn: Công văn 689/BXD-QLN.