Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn phát biểu tại Hội nghị.
Phát biểu tại Hội nghị, thay mặt tập thể lãnh đạo, ông Nguyễn Thành Công, Phó Viện trưởng Viện Kiến trúc Quốc gia cho biết: Năm 2024 là năm tăng tốc thực hiện các Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết của Quốc hội về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 05 năm 2021-2025, tạo động lực cho các năm tiếp theo để thực hiện thành công các mục tiêu kế hoạch.
Trong bối cảnh tình hình kinh tế - xã hội đất nước còn nhiều khó khăn, Đảng ủy, Ban Lãnh đạo VIAr đã tập trung chỉ đạo quyết liệt, điều hành thực hiện đúng kế hoạch tiến độ các công việc, chủ động triển khai đồng bộ các giải pháp để ổn định, hoàn thiện và tiếp tục nâng cao tính chuyên nghiệp cho bộ máy toàn Viện, nhằm đáp ứng tốt nhất các chức năng nhiệm vụ đã được Bộ Xây dựng giao và định hướng phát triển.
Viện đã đảm bảo công ăn việc làm cho người lao động và đạt được những kết quả nổi bật. Hiện tổng số cán bộ, viên chức, người lao động của Viện là 266 người, trong đó: Học hàm PGS: 01 người; Tiến sỹ: 05 người; Thạc sỹ: 75 người; Đại học: 165 người; Cao đẳng: 03 người; Trung cấp: 03 người; Lao động phổ thông: 13 người.
Trong năm 2024, VIAr đã triển khai và hoàn thành các đề tài nghiên cứu khoa học, dự án sự nghiệp kinh tế theo chương trình, kế hoạch đã được phê duyệt: Nghiên cứu khoa học, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật công nghệ để phục vụ công tác quản lý Nhà nước về lĩnh vực kiến trúc, bảo tồn, bảo tàng và phát triển nền kiến trúc quốc gia; tổ chức nghiên cứu, ứng dụng, phổ biến thông tin về tiêu chuẩn hóa trong lĩnh vực kiến trúc và xây dựng…
Phát huy thế mạnh về đội ngũ cán bộ và cơ sở vật chất sẵn có, VIAr cũng đẩy mạnh công tác đào tạo nhằm nâng cao trình độ và năng lực chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ viên chức, người lao động trong Viện và ngành kiến trúc xây dựng.
Đối với công tác đào tạo Tiến sỹ, VIAr thường xuyên cập nhật các thông tư mới của Bộ Giáo dục và Đào tạo, bổ sung Quy chế tuyển sinh và đào tạo trình độ Tiến sỹ. Bên cạnh đó, năm 2024 Viện đã tổ chức thành công 4 Hội đồng đánh giá luận án Tiến sỹ cấp Viện cho 04 nghiên cứu sinh. Ngày 19/11/2024, VIAr tổ chức Lễ kỷ niệm Ngày nhà giáo Việt Nam và trao bằng cho 5 tân Tiến sỹ được đào tạo tại Viện.
Viện đã xây dựng kế hoạch tuyển sinh năm 2024; kiện toàn lại Quy chế đào tạo và quản lý trình độ Tiến sỹ và chương trình học chuẩn đầu ra theo hướng dẫn mới của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Đối với công tác đào tạo nâng cao năng lực, VIAr là một trong những cơ sở tiên phong trong hoạt động phát triển nghề nghiệp liên tục và thi sát hạch cấp chứng chỉ hành nghề kiến trúc. Năm 2024, Viện tổ chức thành công 3 kỳ thi sát hạch với 500 kiến trúc sư tham gia.
VIAr tiếp tục kết nối chuyên gia trong nước từ các Cục, Vụ, trường đại học, viện nghiên cứu, chuyên gia tại Bộ Xây dựng trong các công việc chuyên môn và triển khai kế hoạch đào tạo, nghiên cứu khoa học, truyền thông và tư vấn kiến trúc quy hoạch tại các địa phương trên cả nước, như: tỉnh Hà Giang, tỉnh Thái Bình, tỉnh Lai Châu, tỉnh Tiền Giang, Thành phố Hồ Chí Minh, tỉnh Bắc Giang, tỉnh Cao Bằng, thành phố Hội An, tỉnh Lâm Đồng, thành phố Đà Nẵng, tỉnh Bắc Ninh, tỉnh Lạng Sơn, tỉnh Thừa Thiên - Huế...
Viện còn tích cực hợp tác với các tổ chức nước ngoài, trong năm qua, đã có một Đoàn công tác do PGS.TS Mai Thị Liên Hương (nguyên Viện trưởng) làm Trưởng đoàn sang Trung Quốc làm việc với Học viện Mỹ thuật Trung ương Trung Quốc theo thư mời về các vấn đề: Tranh tường và nghệ thuật công cộng dựa trên không gian đô thị, để thúc đẩy giao lưu văn hóa giữa hai nước: hợp tác phát triển các dự án kiến trúc, nghệ thuật phù hợp với xã hội ngày nay; trao đổi và hợp tác đào tạo trong lĩnh vực kiến trúc; nghiên cứu về kiến trúc, nghệ thuật truyền thống, trang trí trong nhà và ngoài trời, trang trí tranh tường, tác phẩm nghệ thuật… Cuộc trao đổi giữa hai bên diễn ra thành công tốt đẹp. Bên cạnh đó, VIAr tiếp tục hợp tác với Đại học Xây dựng Matxcơva (MGSU - Nga) trong Diễn đàn khoa học quốc tế thường niên lần thứ XIII, chủ đề “Các khía cạnh môi trường bền vững trong xây dựng và quản lý bất động sản đô thị”.
Ban lãnh đạo Viện và các đơn vị trực thuộc đã tích cực kết nối với nhiều địa phương trên cả nước. Qua đó, mở rộng thị trường và ký kết được nhiều hợp đồng dịch vụ tư vấn có giá trị lớn tiêu biểu về các công tác: Tư vấn quy hoạch và thiết kế đô thị, tư vấn phát triển đô thị, tư vấn lập quy chế quản lý kiến trúc, tư vấn kiến trúc và các loại hình tư vấn khác.
Bên cạnh việc tham gia các đề tài, dự án nghiên cứu khoa học, việc tham gia các cuộc thi nhằm quảng bá thương hiệu của Viện như: Tham gia thi tuyển phương án kiến trúc quy hoạch chi tiết mở rộng Quảng trường Nguyễn Tất Thành, thành phố Tuyên Quang - giai đoạn 2: đạt giải Nhất.
Tham gia thi tuyển phương án kiến trúc công trình trụ sở Chi nhánh VCB Tiền Giang, tại số 89 đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa, phường 4, thành phố Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang - đạt giải Ba. Thi tuyển quốc tế phương án kiến trúc công trình điểm nhấn tại Quảng trường Thùy Vân - đạt giải Khuyến khích…
Viện trưởng Hồ Chí Quang khẳng định: “VIAr tiếp tục hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, kiện toàn cơ cấu tổ chức đảm bảo hoạt động hiệu lực, hiệu quả”.
Bên cạnh các mặt kết quả tích cực, do nhiều nguyên nhân chủ quan và khách quan, Lãnh đạo Viện cũng nhận thức rõ các tồn tại, hạn chế như: Tính chủ động, xử lý các công việc theo chức năng, nhiệm vụ được giao của một số đơn vị còn hạn chế; khả năng tìm kiếm, khai thác và xử lý công việc của một số đơn vị chưa thực sự hiệu quả.
Công tác phối hợp giữa các đơn vị trong công việc đôi khi còn chưa đồng bộ, thống nhất và phù hợp với các quy chế đã ban hành. Một số quy chế quản lý nội bộ cần rà soát lại nội dung cho phù hợp với yêu cầu thực tế để phát triển Viện trong giai đoạn hiện nay.
Năng lực thiết bị của Viện còn nhiều hạn chế: Một số trang thiết bị làm việc cho cán bộ, nhân viên chưa đáp ứng được yêu cầu cao của công việc chuyên môn; thiếu máy móc thiết bị thí nghiệm xây dựng, thiết bị thi công mô hình, thiết bị công nghệ... do đó cũng ảnh hưởng tới hoạt động của Viện.
Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn đánh giá cao những nỗ lực của Viện trong năm qua, do những điều kiện khách quan về thay đổi nhân sự. Thứ trưởng lưu ý VIAr là cơ quan đầu ngành trong lĩnh vực kiến trúc cần sắp xếp tự chủ, tinh gọn bộ máy để nâng cao hiệu quả hoạt động. Việc đào tạo nhân lực trong lĩnh vực kiến trúc năm qua đã được Viện làm tốt. Mặc dù rất khó khăn nhưng đơn vị đã làm tốt công tác tuyên truyền trong lĩnh vực hoạt động.
Tuy nhiên, Thứ trưởng cũng chỉ ra những tồn tại trong chức năng nhiệm vụ của Viện, công tác nghiên cứu cần được tăng cường, đẩy mạnh các hoạt động dịch vụ tư vấn để nâng cao đời sống người lao động hơn nữa.
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn tặng hoa chúc mừng VIAr.
Tại Hội nghị, Viện trưởng Hồ Chí Quang khẳng định, năm 2025, VIAr sẽ tiếp tục hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và kiện toàn cơ cấu tổ chức của Viện đảm bảo tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả trên cơ sở tổ chức hợp lý các đơn vị trực thuộc đa ngành, đa lĩnh vực với quan điểm dân chủ, chuyên nghiệp, trách nhiệm, công khai, minh bạch, phục vụ tốt quản lý Nhà nước của Ngành, tăng cường phân cấp, phân quyền; đáp ứng yêu cầu của Nghị quyết số 19-NQ/TW và phù hợp với quy hoạch mạng lưới các tổ chức khoa học công nghệ công lập.
Tập trung thực hiện các nhiệm vụ lĩnh vực kiến trúc tại Luật Kiến trúc năm 2019 và định hướng phát triển kiến trúc Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Hỗ trợ và hướng dẫn các địa phương xây dựng, lập Quy chế quản lý kiến trúc đô thị và nông thôn; danh mục công trình kiến trúc có giá trị; Phát triển hệ thống lý luận, phê bình kiến trúc, luận cứ khoa học để định hướng phát triển kiến trúc đô thị, nông thôn Việt Nam: gắn lý thuyết với thực tiễn và giá trị bản sắc dân tộc, tính bản địa trong kiến trúc; đẩy mạnh phản biện xã hội thông qua phê bình kiến trúc; xây dựng bản sắc kiến trúc mới của Việt Nam trong xu thế toàn cầu hóa và cách mạng khoa học kỹ thuật.
Rà soát xây dựng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật về kiến trúc, trọng tâm là phát triển bền vững đô thị; nhà ở đô thị và nông thôn, kiến trúc xanh, bảo vệ môi trường, sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên, thích ứng với biến đổi khí hậu và phòng, chống thiên tai. Bảo vệ, giữ gìn và phát huy giá trị bản sắc văn hóa dân tộc trong kiến trúc; nghiên cứu và hệ thống hoá kiến trúc truyền thống các dân tộc Việt Nam.
Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về kiến trúc. Đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực về kiến trúc; chuyển giao công nghệ cao, công nghệ tiên tiến, công nghệ mới về kiến trúc; cảnh quan, nội ngoại thất. Hợp tác, liên kết trong nghiên cứu khoa học, ứng dụng, chuyển giao công nghệ, cung cấp dịch vụ kỹ thuật và các hoạt động liên quan trong lĩnh vực kiến trúc.